07 Dec WSJ: MODELI I BIZNESIT I META-s NË BE ËSHTË I PALIGJSHËM. FACEBOOK, INSTAGRAM DHE WHATSAPP NUK MUND TË PUBLIKOJNË MË REKLAMA TË PERSONALIZUARA PA PËLQIMIN E PËRDORUESIT

Siç raportohet nga Wall Street Journal, EDPB ka vendosur që Meta nuk mund t’i detyrojë përdoruesit të pranojnë reklama të personalizuara. Në maj 2018, kur GDPR hyri në fuqi në BE, Meta Ireland Ltd. besonte se mund të “përpunonte” kërkesën për të marrë pëlqimin e përdoruesve, thjesht duke shtuar një dispozitë në termat dhe kushtet. Më 25 maj 2018, organizata e të drejtave dixhitale noyb paraqiti një ankesë pranë autoriteteve kompetente për mbrojtjen e të dhënave (Data Protection Authorities). Tani, 4 vjet e gjysmë më vonë, Bordi Evropian për Mbrojtjen e të Dhënave (EDPB) e ka konsideruar “anashkalimin” e pretenduar të GDPR të Metës si të paligjshëm. EDPB hodhi poshtë gjithashtu opinionin e Komisionit Irlandez për Mbrojtjen e të Dhënave (DPC) i cili më parë kishte qëndruar në krah të Metës, pasi u deshën katër vjet për të hetuar rastin.

Faktet kryesore. KëtO janë pikat kryesore:

• Informacioni aktual bazohet në Wall Street Journal që raporton se EDPB ka “përcaktuar që ligji i privatësisë së BE-së nuk i lejon platformat Meta, si Instagram dhe Facebook, të përdorin kushtet e tyre të shërbimit si justifikim për të lejuar një reklamë të tillë”.
• Ky vendim bazohet në ankesat e paraqitura nga noyb në datën 25 maj 2018, ditën kur u bë i zbatueshëm GDPR.
• EDPB ka nxjerrë një vendim që kërkon që DPC irlandeze (rregullatori për Meta në BE) të nxjerrë një vendim përfundimtar brenda një muaji.
• Vendimi i EDPB-së nuk i drejtohet palëve të përfshira, por DPC-së irlandeze.
• Prandaj, EDPB anuloi një projektvendim të mëparshëm të DPC-së irlandeze, i cili e konsideronte të ligjshme anashkalimin e GDPR nga Meta.
• Vendimi i EDPB parashikon që Meta nuk mund të përdorë të dhënat personale për reklama të bazuara në një “kontratë” të pretenduar. Prandaj, përdoruesit duhet të kenë një opsion pëlqimi “po/jo”.
• Vendimi EDPB nuk ndalon forma të tjera reklamimi (siç janë reklamat kontekstuale të bazuara në përmbajtjen e një faqeje).
• Vendimi i EDPB nuk është publikuar, por do të publikohet së bashku me vendimin përfundimtar të DPC në janar 2023.
• EDPB ka kërkuar gjithashtu një gjobë të konsiderueshme, shuma e saktë e së cilës nuk dihet ende.

Meta donte të “anashkalonte” konsensusin. GDPR parashikon gjashtë baza ligjore për përpunimin e të dhënave, njëra prej të cilave është pëlqimi në përputhje me nenin 6(1)(a). Meta është përpjekur të kapërcejë kërkesën e pëlqimit për ndjekjen dhe reklamimin në internet duke pretenduar se reklamat janë pjesë e “shërbimit” që kontraktualisht u detyrohet përdoruesve. Ndryshimi i supozuar i bazës ligjore ka ndodhur pikërisht në datën 25 maj 2018 në mesnatë, kur ka nisur të zbatohet GDPR. E ashtuquajtura “domosdoshmëri kontraktuale” sipas kuptimit të nenit 6(1)(b) zakonisht kuptohet ngushtë dhe do të lejonte, për shembull, një dyqan online të përcjellë adresën në një shërbim postar, sipas nevojës së domosdosshme për të dorëzuar një porosi. Megjithatë, Meta mendoi se thjesht mund të shtonte elementë të rastësishëm në kontratë (si reklamimi i personalizuar), për të shmangur opsionin e pëlqimit po/jo për përdoruesit.

Max Schrems: “Në vend që të kenë një opsion po/jo për reklamat e personalizuara, ata thjesht kanë zhvendosur klauzolën e pëlqimit në termat dhe kushtet. Kjo jo vetëm që është e padrejtë, por qartësisht e paligjshme. Ne nuk jemi në dijeni të ndonjë kompanie tjetër që u përpoq të injorojë GDPR në një mënyrë kaq arrogante”.

Pritet një gjobë e konsiderueshme. Sipas WSJ, përveç ndalimit të përgjithshëm të reklamave të personalizuara, EDPB ka kërkuar një gjobë të rëndë për Metën. Në fund të fundit, kompania e ka bazuar pjesën më të madhe të përpunimit të të dhënave të saj tregtare mbi një bazë ligjore që ishte përjashtuar qartë nga EDPB në Excplicit Guidelines të vitit 2019, duke çuar në shkelje të qartë të qëllimshme të ligjit. Meta tashmë është goditur me mbi 1 miliardë euro gjoba GDPR. Meta do duhet t’i paguajë këtë gjobë shtetit irlandez.

Max Schrems: “Kjo procedurë bazohet në shumë burime të shoqatës sonë të financuar nga donacionet. Çështja ndoshta do të shkojë në gjykatë më vonë. Megjithatë, sanksioni do t’i shkojë Irlandës, shtetit që mbajti anën e Metës dhe vonoi procedurën për më shumë se katër vjet.” .

DPC dhe Meta janë bashkuar për “anashkalimin”. Gjatë procedurës, Meta u mbështet në dhjetë takime konfidenciale me DPC-në irlandeze, gjatë të cilave kjo e fundit do t’i lejonte Metës të përdorte këtë “bypass”. Më vonë u zbulua se DPC madje u përpoq të ndikonte në udhëzimet e EDPB në interes të Metës. Megjithatë, autoritetet e tjera evropiane për mbrojtjen e të dhënave hodhën poshtë këndvështrimin e DPC-së që në vitin 2018 dhe përsëri në vendimin përfundimtar të EDPB-së. Çështja zgjati më shumë se 4.5 vjet dhe rezultoi në qindra faqe raporte dhe dokumente, pavarësisht se ishte një çështje ligjore mjaft e thjeshtë.

Max Schrems: “Ky rast ka të bëjë me një çështje të thjeshtë ligjore. Pavarësisht ngadalësimit të procedurës, ne jemi të kënaqur me vendimin e EDPB.”

Pasoja: nuk ka reklama të personalizuara. Vendimi do të thotë se Meta duhet t’i lejojë përdoruesit të kenë një version të të gjitha aplikacioneve që nuk përdorin të dhëna personale për reklama. Vendimi do të lejonte akoma Meta të përdorë të dhëna jopersonale (të tilla si përmbajtja e tregimeve) për të personalizuar reklamat ose për t’u kërkuar përdoruesve pëlqimin e reklamave nëpërmjet një opsioni po/jo. Përdoruesit duhet të jenë në gjendje të tërheqin pëlqimin në çdo kohë dhe Meta nuk mund ta kufizojë shërbimin. Ndërsa kjo do të kufizojë rëndë fitimet e Metës në BE, nuk do të ndalojë plotësisht reklamat. Vendimi do ta vendosë Metën në një pozitë të barabartë me faqet e internetit ose aplikacionet e tjera, të cilat duhet t’u ofrojnë përdoruesve opsionin “po/jo”.

Max Schrems: “Kjo është një goditje e madhe për gjendjen përfundimtare të Metës në BE. Tani ne duhet të pyesim njerëzit nëse duan që të dhënat e tyre të përdoren për reklama apo jo. Ata duhet të kenë një përgjigje “po ose jo” dhe mund të ndryshojnë mendim në çdo kohë. Vendimi siguron gjithashtu një fushë loje të barabartë me reklamuesit e tjerë që duhet të marrin pëlqimin për të zgjedhur.”

Hapat e ardhshëm. Vendimi i EDPB-së i dorëzohet DPC-së irlandeze. Vendimi duhet t’i njoftohet Metës në Irlandë dhe noyb në Austri brenda një muaji (d.m.th. në janar 2023). Më pas Meta mund të apelojë vendimin, por shanset për të fituar një apel janë të pakta pas një vendimi të EDPB. Dy çështje të ngjashme janë në pritje edhe në Gjykatën e Drejtësisë së BE-së (GJED) për anashkalimin e pëlqimit të Metës, që mund të zgjidhë përfundimisht çështjen dhe të gjitha ankesat. Përdoruesit gjithashtu mund të ndërmarrin veprime ligjore për përdorim të paligjshëm të të dhënave të tyre në 4.5 vitet e fundit.

burimi: noyb.eu